Η Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Τορνικίου βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το χωριό Παναγιά (Τουρνίκι) και είναι κτισμένη σε χαμηλό ανάχωμα, κοντά στην όχθη του Αλιάκμονα. Η ίδρυση της Μονής ανάγεται στο 12ο αιώνα και συνδέεται με τη γνωστή οικογένεια των Τορνικίων. Το καθολικό είναι διώροφο και ισόγειο και ο όροφος μονόχωρες καμαροσκεπαστές εκκλησιές. Είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Και οι δύο ναοί είναι κατάγραφοι με τοιχογραφίες που, σύμφωνα με σχετικές επιγραφές, χρονολογούνται τα έτη 1481 και 1730. Αξιοσημείωτο είναι ότι η ζωγραφική του έτους 1481 εμφανίζεται ως ένα από τα πρωιμότερα έργα των ζωγράφων του Καστοριανού εργαστηρίου.
Σώζονται επίσης, τα κελιά κατά μήκος της νότιας πλευράς. Είναι λιθόκτιστα, ξυλόστεγα, με κεραμοσκεπή και τοποθετούνται στην εποχή της Τουρκοκρατίας. Ερείπια από κτίσματα διακρίνονται κατά μήκος της βόρειας πλευράς, που δεν έχουν διερευνηθεί αρχαιολογικά, ενώ στο κέντρο σχηματίζεται μια μικρή αυλή.
Παρ’ όλα τα σωστικά μέτρα από τη δεκαετία του `80, ο σεισμός της 13ης Μαΐου 1995 δημιούργησε μεγάλες ζημιές κυρίως στο Ιερό του ορόφου.
Οι εργασίες αποκατάστασης ολοκληρώθηκαν το 2001.
Στην περιοχή που βρισκόταν η μονή, στην κοιλάδα του Αλιάκμονα, κατασκευάστηκε το 4ο φράγμα στο ρου του ποταμού και η τεχνητή λίμνη του Ιλαρίωνα, μήκους 35 χιλιομέτρων που εκτείνεται από το Νοτιοανατολικό άκρο του νομού Γρεβενών μέχρι την περιοχή της Αιανής Κοζάνης. Από την κατασκευή της τεχνητής λίμνης, η ιστορική Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Τορνικίου, κινδύνευε από τον κατακλυσμό των νερών. Έτσι το 2011, η μονή μετακινήθηκε κατά 140 μέτρα, σε μια πλαγιά με κλίση 25%, προκειμένου να διασωθεί. Από τη θέση που βρίσκεται σήμερα το μνημείο, η θέα προς την λίμνη είναι μαγευτική.
Κοινοποιήστε: